Elliptic – tổ chức chuyên phân tích dữ liệu trên blockchain – đã tìm thấy một loạt địa chỉ tiền điện tử liên kết với các tài khoản bị trừng phạt của Nga và cũng cho biết tiền điện tử không thể “lấp đầy khoảng trống” mà Nga phải đối mặt từ các lệnh trừng phạt.
Tổ chức Elliptic đã xác định được “vài trăm nghìn” địa chỉ tiền điện tử được liên kết với các cá nhân hoặc tổ chức có trụ sở tại Nga bị áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế.
Elliptic làm rõ rằng những địa chỉ này không hoàn toàn thuộc sở hữu của tất cả các tài khoản hiện nằm trong danh sách bị trừng phạt, nhưng bao gồm “các địa chỉ khác mà chúng tôi có thể liên kết với những tác nhân này thông qua phân tích của riêng mình”. Elliptic cũng không nói rõ thời điểm bị áp dụng trừng phạt của các đối tượng này.
Dữ liệu của Elliptic cũng đã xác định hơn 400 nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo (VASP) – hầu hết trong số đó là các sàn giao dịch tiền điện tử hoặc nhà cung cấp ví điện tử – cho phép giao dịch tiền điện tử bằng đồng rúp của Nga.
“Hầu hết các dịch vụ này đều không được kiểm soát và có thể được sử dụng ẩn danh,” Elliptic nói.
Tổ chức này cũng đã trực tiếp liên kết với hơn 15 triệu địa chỉ tiền điện tử có hành vi phạm tội bằng các “mối quan hệ ở Nga”. Elliptic cho biết họ đang tiếp tục tích cực điều tra các ví tiền điện tử “được cho là có liên quan đến các quan chức và đầu sỏ chính trị của Nga phải chịu lệnh trừng phạt”.
Những nghiên cứu này là phát hiện mới nhất trong những nhà chức trách lo ngại rằng các cá nhân và tổ chức bị trừng phạt của Nga có thể lợi dụng tiền điện tử để lách các lệnh trừng phạt kinh tế.
Trong một email gửi tới Decrypt, Giám đốc Policy and Regulatory Affairs David Carlisle cho biết “Tiền điện tử không thể đáp ứng các nhu cầu mà Nga sẽ cần đến để lấp đầy khoảng trống mà họ phải đối mặt từ các lệnh trừng phạt nghiêm khắc. Tổng tài sản mà các ngân hàng Nga phải chịu từ lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ gần tương đương với toàn bộ vốn hóa thị trường của tiền điện tử. Đơn giản là tiền điện tử không thể hấp thụ quy mô giao dịch mà Nga cần để hoạt động hoàn toàn ngoài phạm vi của những hạn chế này”.
Tuy nhiên, Carlisle cũng nói thêm, không thể tránh khỏi việc một số tổ chức và cá nhân bị trừng phạt của Nga “sẽ tìm đến tiền điện tử để gây quỹ và trốn tránh các lệnh trừng phạt ở quy mô hạn chế hơn”.
Có một số cách mà các cá nhân hoặc tổ chức liên kết với Nga có thể sử dụng tiền điện tử để trốn tránh các lệnh trừng phạt.
Phương pháp đầu tiên chính là ransomware, một ngành công nghiệp — vào năm 2021 — đã “móc túi” của các tổ chức tội phạm có liên quan đến Nga nhiều hơn bất kỳ nhóm nào khác. Một báo cáo gần đây của Liên Hợp Quốc cũng cho thấy rằng Triều Tiên – có thể là quốc gia bị trừng phạt nhiều nhất trên trái đất – đã kêu gọi tài trợ một phần cho các chương trình tên lửa đạn đạo và hạt nhân của mình thông qua tiền điện tử .
Cựu nhân viên FBI Crane Hassold, nay là nhà quản lý tình báo tại công ty bảo mật Abnormal Security, gần đây đã nói với Decrypt rằng tiền điện tử là “yếu tố chính” trong ngành ransomware ngày nay.
Ngoài ra, ngành công nghiệp khai thác Bitcoin cũng được Tổng thống Putin khẳng định là một trong những lợi thế cạnh tranh lớn của Nga.
Cuối cùng, vẫn còn tồn tại một số sàn giao dịch tiền điện tử không chặn giao dịch từ những người dùng bị trừng phạt, chẳng hạn như SUEX. Ông nói: “Trước đây, chúng tôi đã từng chứng kiến nhiều trường hợp các nhà cung cấp dịch vụ giao dịch tài sản điện tử đồng lõa trong việc tạo điều kiện cho tội phạm ở Nga rửa một lượng tiền lớn”.
SUEX từng bị Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài (Treasury’s Office of Foreign Assets Control) của Bộ Tài chính Hoa Kỳ trừng phạt vào tháng 9 năm 2021 vì có liên quan đến các hoạt động trên mạng chống lại lợi ích của Hoa Kỳ.
